ANA SAYFA


EŞEYSİZ ÜREME
 
 
 
*Eşeysiz üreme:
 
→Tek bir bireyin, kendisiyle aynı genetik özelliklere sahip; yeni bir birey meydana getirmesine eşeysiz üreme denir.
 
→Eşeysiz üreme, mitoz bölünme ile gerçekleşir.
 
→Çeşitlilik olmaz.
 
→Oluşan bireylerin, değişen çevre koşullarında karşı uyum yetenekleri azdır.
 
 
Eşeysiz üreme; bölünerek, tomurcuklanarak, sporla, vejatatif ve rejenerasyonla olmak üzere 5 gruba ayrılır.


 
 
 
**Bölünerek üreme:
 
Tek hücreli canlılarda görülür.
 
→Bu canlılar, bölünerek yeni bireyleri oluşturur.
 
 
 
 Örnek: Amip, öglena, paramesyum (terliksi hayvan), bakteriler, mavi-yeşil algler (siyanobakteriler)...
 
 
 
 
**Tomurcuklanarak üreme:
 
→Bu üreme şeklinde önce, ana canlı üzerinde bir tomurcuk oluşur.
 

 
→Daha sonra bu tomurcuk, büyüyüp-gelişerek yeni bir bireyi oluşturur. 
 
 
Örnek: Bira mayası, hidra, sünger, mercan, ciğer otları ve gözyaşı bitkisinde görülür.
 


 
**Sporla üreme:
 
→Bazı canlılar, spor adı verilen ve kötü ortam koşullarına dayanıklı olan yapılar oluştururlar.
 
→Sporlar uygun kuşullarda gelişerek, yeni bireyleri oluşturur. 
 
 
Örnek: Mantarlar, su yosunları, kara yosunları, eğrelti otları, sıtma mikrobu (plazmodyum)...
 

 
**Rejenerasyon (yenilenme) ile üreme:
 
→Bir canlıdan kopan bir parçanın, eksik olan kısımlarını tamamlayarak yeni bir bireyi meydana getirmesine 
    rejenerasyon ile üreme denir.

 
 
 
 
Örnek: Deniz yıldızı, planarya, toprak solucanı ve tenyalarda görülür.
 
 
Not:

Kertenkelenin kopan kuyruğunun tekrar çıkması, rejenerasyon ile üreme değildir.
 
→Bu olay rejenerasyon ile onarılmadır.  
 
→Çünkü bu olayda, yeni bir canlı oluşmaz.
 
 
 
 
**Vejatatif üreme:
 
→Bir bitkiden kopan bir parçanın, uygun koşullarda gelişerek; yeni bir bireyi meydana getirmesine 
    vejatatif üreme denir.
 
 
Örnek: Asma, dut, incir, gül, karanfil, kavak, soğan, patates, lale, nergis, çilek, böğürtlen, nane...
 
 
→Vejatatif üreme; çelik, aşılama, daldırma, yumru, soğan, sürünücü gövde ve doku kültürü olmak üzere
    7 gruba ayrılır.
 
 
 
 
***Çelik ile üreme: 
 
→Bitkiden koparılan bir dalın, toprağa ekilmesi sonucunda gelişerek; yeni bir bireyi meydana getirmesine 
    çelikle üreme denir.
 
 
 
Örnek: Kavak, dut, gül, karanfil, asma, incir...
 
 
 
 
***Aşı ile üreme:
 
→Bir bitkiden, aşı adı verilen bir dal ya da doku parçası alınır.
 
→Aşı, anaç adı verilen başka bir bitkinin dokuları arasına yerleştirilir.
 
 
 
 
→Aşı, zamanla anaç bitkinin dokuları ile kaynaşıp-gelişerek yeni bir bireyi oluşturur.
 
 
 
 
***Daldırma:  
 
→Bir bitkinin dalı, yere doğru yatırıldıktan sonra üzeri toprakla örtülür.
 
→Dalın toprak altında kalan kısmı, zamanla köklenir ve yeni bir bireyi meydana getirir.
 
 
 
 
 
 
 
***Yumru ile üreme:
 
→Bazı bitkilerde, yumru adı verilen; toprak altı gövdesi bulunur.
 
→Bitkinin yumrusu, parçalara ayrılarak toprağa ekildiğinde; her bir parça gelişerek yeni bir bireyi meydana getirir.
 
 
 
Örnek: Patates
 
 
Not: 
 
→Yumrudan koparılan parçaların gelişebilmesi için, bu parçalarda mutlaka göz adı verilen yapıların bulunması gerekir.
 
 
 
 
***Soğan ile üreme:
 
→Bazı bitkilerde soğan adı verilen toprak altı gövdeleri bulunur.
 
→Soğan, uygun koşullarda gelişerek yeni bir bireyi oluşturur.
 
Örnek: Nergis, lale, sarımsak, pırasa, yemeklik soğan...
 
 
 
 
***Sürünücü gövde ile üreme:
 
→Bazı bitkilerin gövdeleri, toprak üstünde ya da toprak altında yere paralel bir şekilde sürünerek büyür.
 
→Bu bitkilerin gövdeleri yer yer köklenir ve yeni bireyleri oluşturur.
 
Örnek: Çilek, böğürtlen, ayrık otu, nane...
 
 
Not:
 
Toprak üstü sürünücü gövdeye stolon, toprak altı sürünücü gövdeye ise rizom denir.
 
 
 
 
***Doku kültürü ile üreme:
 
→Bir bitkiden alınan bir doku parçasının, steril (mikropsuz) bir kültür ortamında gelişerek; yeni bir bireyi oluşturmasına
    doku kültürü ile üreme denir.
 
 
 
 
Bitkilerin büyük bir kısmı bu yöntemle çoğaltılabilir.
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
###########################################################################################

 






















 www.biyodoc.com     SİTENİN TÜM HAKLARI SAKLIDIR.

Bu websitesi webservis hosting paneli tarafindan olusturulmustur

web stats