ANA SAYFA

SOLUNUM GAZLARININ TAŞINMASI
 
 
 
*Solunum gazlarının taşınması:
 
→Solunum gazlarının kan içinde taşınmasında; kan plazması ve alyuvar hücreleri görev alır.
 
→Memeli alyuvarları, çekirdek ve organellerini kaybetmiştir. 
 
→Bu nedenle memelilerdeki kanın, oksijen taşıma kapasitesi; diğer omurgalı canlılardan daha fazladır.
 
 
 
 
**Oksijenin kanda taşınması:
 
→Oksijen kanda; kan plazması ve hemoglobin ile olmak üzere iki farklı şekilde taşınır.
 
 
 
→Oksijenin yaklaşık olarak; %2’ si kan plazması içinde çözümüş halde taşınır.
 
→%98’ i ise alyuvar hücreleri içinde hemoglobine bağlı olarak taşınır.
 
 
 
***Oksijenin alyuvar içinde hemoglobin ile taşınması:
 
→Atmosferden alınan oksijen, önce akciğer alveollerinden geçerek akciğer kılcallarına geçer.
 
 
 
 
→Daha sonra oksijen, kan plazmasından geçerek alyuvar içine girer.
 
 
 
 
→Alyuvar içinde oksijen, hemoglobin molekülü tarafından yakalanır ve oksihemoglobin bileşiği oluşur.
 
 
              Hb  +  O2  ------------> HbO2 (oksihemoglobin)
 
 
 
→Böylece oksijen, hemoglobine bağlı bir şekilde doku kılcallarına kadar taşınır.
 
 
→Doku kılcallarında, hemoglobin molekülü oksijeni serbest bırakır.
 
            HbO2   ------------> Hb + O2 
 
 
→Serbest kalan oksijen, önce alyuvar dışına çıkarak kan plazmasına geçer.
 
 
 
→Daha sonra oksijen, doku kılcal damarı dışına çıkarak doku sıvısına geçer.
 
 


 
Not:
 
→Oksijenin hemoglobin ile taşınması sırasında ATP harcanmaz.
 
→Karbonmonoksit (CO) molekülü, hemoglobine oksijenden daha kararlı bağlandığından; zehirlenmeye yol açar.
 
 
 
 
**Karbondioksitin kanda taşınması:
 
→Karbondioksit kanda; kan plazmasında çözünmüş halde, hemoglobin ile ve kan plazması içinde HCO3 iyonları
    şeklinde olmak üzere 3 farklı şekilde taşınır.
 
 
 
 
 
***Karbondioksitin hemoglobin ile taşınması:
 
→Doku sıvısından gelen karbondioksit, doku kılcal damarına geçer. 
 
 
 
→Daha sonra karbondioksit, kan plazmasından geçerek, alyuvar içine girer.
 
 
 
→Alyuvar içinde karbondioksit, hemoglobin tarafından yakalanır ve karboksihemoglobin (karbominohemoglobin) 
    bileşiği oluşur.
 
 
          Hb  +  CO2  ------------>  HbCO2 (karboksihemoglobin)
 
 
 
→Böylece karbondioksit, hemoglobine bağlı bir şekilde akciğer kılcallarına kadar taşınır.
 
 
→Akciğer kılcallarında, hemoglobin molekülü karbondioksiti serbest bırakır.
 
          HbCO2  ------------> Hb  +  CO2 
 
 
→Serbest kalan karbondioksit, önce alyuvar dışına çıkarak kan plazmasına geçer.
 
 
 
→Daha sonra akciğer kılcal damarı dışına çıkarak, akciğer alveollerine geçer.
 
 
 
 
Not:
 
→Karbondioksitin hemoglobin ile taşınması sırasında ATP harcanmaz.
 
 
 
 
***Karbondioksitin HCO3 (bikarbonat) iyonları şeklinde kan plazmasında taşınması:
 
→Doku sıvısından gelen karbondioksit, doku kılcal damarına geçer.
 
 
 
→Daha sonra karbondioksit, kan plazmasından geçerek alyuvar içine girer.
 
 
 
 
→Alyuvar içinde; karbondioksit, karbonik anhidraz enziminin etkisi ile su ile tepkimeye girer ve bunun sonucunda
    karbonik asit (H2CO3) bileşiği oluşur.
 
 
    CO2 + H2O  -------------------------> H2CO3 (karbonik asit)
                                      Karbonik anhidraz
 
 
→Bu olayda ATP harcanır.
 
 
→Karbonik asit, önce alyuvar içinde iyonlaşır ve bunun sonucunda hidrojen (H+) ve HCO3 (bikarbonat) iyonları
    oluşur.
 
       H2CO3  ----------------> H+ + HCO3-
 
 
 
→Daha sonra, hemoglobin molekülü hidrojeni yakalar ve HbH  bileşiği oluşur.
 
      Hb + H+ ----------------> HbH
 
 
 
→Bikarbonat iyonları ise alyuvar dışına çıkarak, kan plazmasına geçer.
 
 
 
 
→Böylece hidrojen alyuvar içinde ve HCO3 iyonları ise kan plazması içinde akciğer kılcallarına kadar taşınır.
 
 
→Akciğer kılcallarında, önce HCO3 iyonları alyuvar içine geçer.
 
 
 
→Daha sonra, hemoglobin molekülü hidrojeni serbest bırakır.
 
      HbH ----------------> Hb + H+
 
 
 
→Serbest kalan hidrojen, önce HCO3 ile birleşerek karbonik asidi (H2CO3) oluşturur.
 
      H+  +  HCO3-  ----------------> H2CO3 
 
 
 
→Daha sonra karbonik asit, karbonik anhidraz enzimin etkisi ile parçalanır ve bunun sonucunda CO2 ve H2O
    açığa çıkar.
 
           H2CO3 --------------------------> CO2  +  H2O 
                                     Karbonik anhidraz
 
 
 
→Serbest kalan karbondioksit, önce alyuvar dışına çıkarak; kan plazmasına geçer.
 
 
 
 
→Daha sonra karbondioksit, akciğer kılcal damarı dışına çıkarak akciğer alveollerine geçer.
 
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
###########################################################################################
 
 




















 www.biyodoc.com     SİTENİN TÜM HAKLARI SAKLIDIR.

 Bu websitesi webservis hosting paneli tarafindan olusturulmustur

web stats