PROTEİN SENTEZİNİN MEKANİZMASI
*Protein sentezi mekanizması:
→DNA molekülü, iki polinükleotid iplikten oluşmuştur.
→Bunlardan, protein sentezi için gerekli olan şifreyi veren ipliğe anlamlı iplik denir.
→Anlamlı ipliğin eşleniği olan, diğer ipliğe de tamamlayıcı iplik denir.
→Anlamlı iplik üzerinde bulunan ve 3 nükleotidten oluşmuş şifreye KOD adı verilir.
→Bir KOD, bir aminoasit molekülünü şifreler.
→DNA molekülünde 4 çeşit nükleotid bulunduğundan;
→Canlılarda 20 çeşit aminoasit bulunduğundan; bazı aminoasitler birden fazla KOD tarafından şifrelenir.
Genetik kodun sözlüğü:
→DNA’nın anlamlı ipliğinden mRNA sentezlendiğinde; mRNA’da bulunan ve KOD’ un eşleniği olan üçlü şifreye
KODON adı verilir.
→mRNA molekülünde 4 çeşit nükleotid bulunduğundan;
→Bunlardan birinci kodon AUG olup; metionin amino asidini şifreler ve protein sentezini başlatır.
→Buna başlangıç KODON’ u denir.
→3 tane de durdurucu (stop) KODON bulunur.
→Bu kodonlar; UAA, UGA ve UAG olup, aminoasit şifrelemez ve protein sentezini bitirir.
→Her mRNA’nın sonunda sadece bir tane stop kodonu bulunur.
