TRİHİBRİT ÇAPRAZLAMA
**Trihibrit çaprazlama:
→Üç karakter bakımından heterozigot olan bireylerin çaprazlanmasıdır.
AaBbCc x AaBbCc
Fenotip oranı: 27 : 9 : 9 : 9 : 3 : 3 : 3 : 1
27 birey ABC : 9 birey ABc : 9 birey AbC : 9 birey aBC : 3 birey Abc : 3 birey aBc : 3 birey abC : 1 birey abc
II. yol:
Punnet karesi ile trihibrit çaprazlama:
→Öncelikle anne ve babanın oluşturabilecekleri gamet çeşitleri punnet karesinde yerlerine yazılır.
→Daha sonra gametler punnet karesinde çaprazlanır.
Örnek: Heterozigot uzun boylu, kahverengi gözlü ve siyah saçlı bir anne ile heterozigot uzun boylu, kahverengi gözlü
ve siyah saçlı bir babanın, çocuklarının fenotip oranları ne olur?
( Uzun boy (A), kahverengi göz (B) ve siyah saç (C) baskın; kısa boy (a), mavi göz (b) ve sarı saç (c) çekinik)
Anne: AaBbCc
Baba: AaBbCc
AaBbCc x AaBbCc
→Öncelikle her karakter kendi arasında çaprazlanır.
→Daha sonra, üç karakterin aynı anda gelme olasılığı hesaplanır.
→Uzun boylu (A), kahverengi gözlü (B) ve siyah saçlı (C) bireylerin oranı: 3/4 x 3/4 x 3/4 = 27/64
→Uzun boylu (A), kahverengi gözlü (B) ve sarı saçlı (c) bireylerin oranı: 3/4 x 3/4 x 1/4 = 9/64
→Uzun boylu (A), mavi gözlü (b) ve siyah saçlı (C) bireylerin oranı: 3/4 x 1/4 x 3/4 = 9/64
→Kısa boylu (a), kahverengi gözlü (B) ve siyah saçlı (C) bireylerin oranı: 1/4 x 3/4 x 3/4 = 9/64
→Kısa boylu (a), mavi gözlü (b) ve Siyah saçlı (C) bireylerin oranı: 1/4 x 1/4 x 3/4 = 3/64
→Kısa boylu (a), kahverengi gözlü (B) ve sarı saçlı (c) bireylerin oranı: 1/4 x 3/4 x 1/4 = 3/64
→Uzun boylu (A), mavi gözlü (b) ve sarı saçlı (c) bireylerin oranı: 3/4 x 1/4 x 1/4 = 3/64
→Kısa boylu (a), mavi gözlü (b) ve sarı saçlı (c) bireylerin oranı: 1/4 x 1/4 x 1/4 = 1/64
Örnek: AaBbCc x AaBbCc genotipli iki birey çaprazlanıyor.
a) Kaç farklı çaprazlama yapılır?
b) Kaç çeşit fenotip oluşur?
c) Kaç çeşit genotip oluşur?
d) AaBBcc genotipli bir birey doğma ihtimali kaçtır?
e) ABC fenotipli br birey doğma ihtimali kaçtır?
f) Anne ve babasından farklı bir fenotipte bir birey doğma ihtimali kaçtır?
Çözümü:
AaBbCc x AaBbCc
→Öncelikle her karakter kendi arasında çaprazlanır.
a) Her iki birey: 23 = 8 çeşit gamet oluşturur.
8 x 8 = 64 çaprazlama yapılır.
b) Her üç karakterden, baskın ve çekinik olmak üzere 2 çeşit fenotip oluşur.
2 x 2 x 2 = 8 çeşit fenotip oluşur.
c) Her üç karakterden, 3 çeşit genotip oluşur.
3 x 3 x 3 = 27 çeşit genotip oluşur
d) AaBBcc genotipli bir birey doğma ihtimali: 1/2 x 1/4 x 1/4 = 1/32
e) ABC fenotipli bir birey doğma ihtimali: 3/4 x 3/4 x 3/4 = 27/64
f) Anne ve babasının her üç karakteri de baskın fenotiptir. (ABC)
→Çocuğun anne ve babasıyla aynı fenotipte doğma ihtimali: 3/4 x 3/4 x 3/4 = 27/64
→Çocuğun anne ve babasından farklı bir fenotipte doğma ihtimali: 1 - 27/64 = 37/64
###########################################################################################
