ANA SAYFA

HÜCRE
 
 
 
*Hücre:
 
→Canlıların, canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir.
 
→Hücre; prokaryot ve ökaryot hücre olmak üzere ikiye ayrılır.
 

 
 
 
**Prokaryot Hücre:
 
 
 
 
→Çekirdek ve zarlı organeller taşımaz.
 
→Organelerden sadece ribozom bulunur.
 
→DNA sitolazmada dağınık halde bulunur.
 
→Hücre çeperi taşır.
 
→Prokaryot hücre; bakterilerde ve arkelerde bulunur.
 
 
 
 
**Ökaryot Hücre:
 
 
 
→Yapısında çekirdek ve zarlı organeller bulunur.
 
→Ökaryot hücre; bitki, hayvan, mantar ve protista alemindeki canlılarda bulunur.
 
 
 
 
*Hücrenin yapısı:
 
→Hücre; hücre zarı, sitoplazma ve organeller ve çekirdek olmak üzere 3 kısımda incelenir.
 

 
 
**Hücre Zarı: 
 
→Hücreyi dıştan saran; canlı, esnek, seçici-geçirgen ve saydam bir zardır.
 
→Bileşimide, yaklaşık olarak: %60 protein, %35 yağ ve  %5  karbonhidrat içerir.
 
 
→Günümüze kadar; birim zar ve akıcı mozaik zar modeli olmak üzere 2 farklı zar modeli ileri sürülmüştür.
 
 
 
Birim zar modeli:
 
 
 
 
→Bu zar modeline göre; hücre zarı, çift katlı yağ tabakası ve bunun üzerinde bulunan protein tabakasından oluşmuştur.
 
→Birim zar modeli; hücre zarının gerçekleştirdiği görevleri, tam olarak açıklayamadığından kabul edilmemiştir.
 


 
Akıcı-mozaik zar modeli:
 
 
 
 
→Günümüzde kabul edilen zar modelidir.
 
→Bu modele göre hücre zarı; protein, yağ ve karbohidrat moleküllerinden yapılmıştır.
 
→Hücre zarında çift katlı yağ tabakası (fosfolipid) bulunur.
 
→Protein molekülleri, yağ tabakası arasında düzensiz bir şekilde (mozaik) yerleşmiştir.

→Karbohidrat molekülleri, yer yer yağ moleküllerine bağlanarak glikolipidleri; protein moleküllerine bağlanarak ise
    glikoproteinleri oluşturur.
 
→Glikoprotein ve glikolipidlerin oluşturduğu bu tabakaya glikokaliks tabakası adı verilir.
 
→Bu moleküller hücrede reseptör olarak görev yapar. (hücreye özgünlük kazandırır)
 
→Glikokaliks tabakası, hücrenin yabancı maddeleri tanımasını ve hormonlara cevap vermesini sağlar.
  
 
→Hücre zarında por adı verilen delikler bulunur.

→Porlar hücreye seçici-geçirgenlik kazandırır.
 
→Küçük maddeler porlardan geçerken, büyük maddeler geçemez.
 
 
 
Hücre zarının görevleri:
 
→Hücreyi korur.
 
→Hücreye şekil verir.
 
→Hücreye özgünlük kazandırır.
 
→Madde giriş-çıkışını kontrol eder.
 
→Sil, kamçı, yalancı ayak ve mikrovillusu oluşturur.
 
 
 
 
 
 
Hücre çeperi (duvarı):
 
 
→Cansızdır.
 
→Seçici-geçirgen değildir. (tam geçirgendir)
 
→Üzerinde, hücre zarı porlarından daha geniş olan geçitler bulunur.
 
→Prokaryot canlılarda, bitkilerde, mantarlarda ve bazı protista üyelerinde bulunur.
 
 
Hücre çeperi;
 
                  →Bitkilerde selülozdan;
 
                  →Mantarlarda kitinden;
 
                  →Prokaryot canlılarda ise protein, yağ ve glikozdan yapılmıştır. (peptidoglikan)
 
 
 
 
**Sitoplazma ve organeller:
 
 
Sitoplazma:
 
→Hücre zarı ile çekirdek arasını dolduran, yarı akışkan saydam bir maddedir.
 
→Bileşiminde; su, glikoz, aminoasit, yağ asidi, gliserol, vitaminler, RNA, ATP, mineraller, enzimler, O2, CO2, NH3…
   ve hücrenin sitoiskelet elemanları bulunur.
 
 
 
 
***Hücrenin iskelet elemanları:
 
 
→Hücrenin sitoiskelet elemanları; mikrofilamentler, mikrotübüller ve ara filamentler olmak üzere 3 gruba ayrılır.
 
 
 
 
►►Mikrofilamentler:
 
→Üst üste sarılı iki adet aktin proteinlerinden oluşur.
 
→Hücre şeklinin korunmasını sağlar.
 
→Kasların kasılmasında görev alır.
 
→Hücrenin boğumlanarak bölünmesini sağlar.
 
→Hücrenin yalancı ayak oluşturarak, hareket etmesini sağlar.
 
 
 
►►Mikrotübüller:
 
→Tübulin proteinlerinin oluşturduğu, içi boş borucuklardan oluşur.
 
→Hücre şeklinin korunmasını sağlar.
 
→Bitkilerin hücre duvarında bulunan, selüloz liflerinin düzenlenmesinde görev alır.
 
→Hücre bölünmesi sırasında, iğ ipliklerini oluşturarak; kromozomların ve kromotidlerin ayrılmasını sağlar.
 
→Sil ve kamçıyı oluşturarak, hücrenin hareketini sağlar.
 
→Organellerin hareketini sağlar.
 
 
 
 
►►Ara filamentler:
 
→Keratin yapılı, lifli proteinlerdir.
 
→Hücre şeklinin korunmasını sağlar.
 
→Hücreye sağlamlık kazandırır.
 
→Hücredeki organellerin ve çekirdeğin sabitlenmesini sağlar.
 
 
 
Sitoplazmanın görevleri:
 
→Organellere yataklık yapar.
 
→Organellerin ihtiyaç duydukları maddeleri bulundurur.
 
→Hücredeki biyokimyasal reaksiyonların oluşması için zemin oluşturur.
 
 
 
 
 
 



 
 
 
 
 
###########################################################################################




















 www.biyodoc.com     SİTENİN TÜM HAKLARI SAKLIDIR.

 Bu websitesi webservis hosting paneli tarafindan olusturulmustur

web stats