ANA SAYFA

İNSANDA İÇ SALGI BEZLERİ 
 
 
***Hipofiz bezi:
 
→Beyinde bulunur.
→Hipotalamus kontrolünde hormon salgılar.
 
 
Hipofiz bezi; ön, ara ve arka lop olmak üzere üç loptan oluşmuştur.
 
 
→Hipofizin ön ve ara lobundan salgılanan hormonlar, hipofiz bezi tarafından üretilir.
 
→Hipofizin arka lobundan salgılanan hormonlar ise hipotalamus tarafından üretilir.
→Hipofiz bezi bu hormonları depolar ve salgılar.
 
 
 
STH (somatotropin hormonu):
 
→Büyüme hormonudur.
→Bu hormon bütün vücut hücrelerini uyarır.
 
→Fazla salgılanırsa devlik oluşur. (gigantizm)
 
→Az salgılanırsa cücelik oluşur. (nanizm)
 
→Gelişme çağından sonra fazla salgılanırsa; akromegali hastalığı oluşur.
 
 
 
TSH (tirotropin hormonu):
 
→Bu hormon, tiroit bezini hormon salgılaması için uyarır.
 
 
 
FSH (folikül uyarıcı hormon):
 
→Bu hormon, eşeysel bezleri (yumurtalık ve testis) uyarır.
→Bu hormon etkisi ile ergenlik çağı başlar ve eşeysel bezler üreme hücrelerini üretmeye başlar.
 
 
 
LH (luteinleştirici hormon):
 
→Bu hormon eşeysel bezleri uyarır.
 
→Dişilerde LH hormonu etkisi ile yumurta hücresi yumurta kanalına verilir. (ovulasyon)
→Aynı zamanda; progesteron ve östrojen hormonları salgılayan korpus luteum yapısı oluşur.
 
 
→Erkeklerde ise LH hormonu etkisi ile testislerde bulunan leydig hücreleri, testosteron hormonu salgılamaya başlar.
 
 
 
 
 
LTH (luteotropik hormon, prolaktin):
 
→Bu hormon sadece dişilerde salgılanır.
 
→LTH hormonu etkisi ile annelik iç güdüsü oluşur.
→Süt bezleri gelişir.
→Korpus luteum yapısı korunur.
 
→Bu hormon aynı zamanda doğumdan sonra sütün salgılanmasında görev alır.
 
 
Not:
 
→FSH, LH ve LTH hormonlarına GTH (gonadotropin hormonları) da denir.
 
 
 
ACTH (adenokortikotropik hormon):
 
→Böbrek üstü bezinin kabuk kısmını (adrenal korteks) uyararak, hormon salgılamasını sağlar.
 
 
 
MSH (melanosit uyarıcı hormon):
 
→Bu hormon deriyi uyararak; derinin deriye renk veren, melanin pigmenti üretmesini sağlar.
 
 
 
ADH (antidiüretik hormon, vazopressin):
 
→Bu hormon böbrek nefronlarına etki eder ve suyun geri emilerek kana verilmesini sağlar.
 
→ADH hormonu az salgılanırsa; şekersiz şeker hastalığı oluşur. (diabetes insibidüs)
→Bu hastalar bol miktarda idrar atar ama idrarlarında glikoz bulunmaz.
 
 
 
Oksitosin hormonu:
 
→Bu hormon sadece dişilerde salgılanır.
 
→Oksitosin etkisi ile döl yatağında bulunan düz kaslar kasılır ve doğum sancısı başlar.
→Bu hormon aynı zamanda, doğumdan sonra sütün salgılamasını sağlar.
 
 
 
 
***Epifiz bezi:
 
→Beyinde bulunur.
→Melatonin hormonu salgılar.
 
 
Melatonin hormonu:
 
→Melatonin hormonu biyoritimleri (biyolojik saat) düzenler.
→Bu hormon aynı zamanda ergenlik çağının erken başlamasını engeller.
 
 
 
***Tiroit bezi:
 
→Gırtlağın altında bulunur.
→İki loptan oluşmuştur.
→Tiroid bezi tiroksin ve kalsitonin hormonları salgılar.
 
 
 
Tiroksin hormonu:
 
→Tüm dokulara etki eder.
→Metabolizma hızını ve oksijen kullanımını arttırır.
→Soluk alış verişini ve kalp atışlarını hızlandırır.
→Kan basıncını yükseltir.
 
→Tiroksin hormonun yapısında, iyot bulunur.
→İyot eksikliğinde, yeteri kadar tiroksin üretilemez.
→Bu nedenle hipofiz bezi, aşırı miktarda TSH salgılayarak tiroit bezini uyarır.
 
→Bunun sonucunda, tiroit bezi aşırı derecede büyür.
→Bu hastalığa guatr hastalığı denir. (basit guatr)
 
→Tiroksin hormonu çocuklarda az salgılanırsa, kretenizm hastalığı oluşur. (ahmaklılık)
→Bu hastalarda, zeka geriliği ve kısa boyluluk görülür.
 
→Tiroksin hormonu yetişkinlerde az salgılanırsa, miksodem hastalığı oluşur.
→Bu hastalarda, halsizlik, düşünme güçlüğü, vücutta şişkinlikler, şişmanlama ve saç dökülmesi görülür.
 
→Tiroksin hormonu normalden fazla salgılanırsa iç guatr hastalığı oluşur. (ekzoftalmik, zehirli guatr)
→Bu hastalarda; kalp atışları ve kan basıncı aşırı artar, soluk alış verişi hızlanır, aşırı zayıflama görülür, terleme artar ve
    göz küreleri dışarı doğru büyür.
 
→Oluşan bu hastalığa, basedow hastalığı da denir.
 
 
 
Kalsitonin hormonu:
 
→Kandaki kalsiyum oranı, normalin üzerine çıktığında kalsitonin hormonu salgılanmaya başlar.
 
→Bu hormon etkisi ile kandaki fazla kalsiyum, kemiklerde depolanmaya başlar.
→Böbreklerden kalsiyum emilimi azalır.
 
→Böylece kandaki kalsiyum oranı düşer ve normale döner.
 
→Kalsitonin hormonun az salgılanırsa, kemikler yeterince gelişemez.
→Kalsitonin hormonu normalden fazla salgılanırsa, kemikler aşırı sertleşir ve kırılganlıkları artar.
 
 
***Paratiroit bezi:
 
→Tiroit bezinin arka yüzeyinde bulunan, 4 küçük bezden oluşmuştur.
→Paratiroid bezi parathormon salgılar.
 
 
 
 Parathormon (paratirin):
 
→Kandaki kalsiyum oranı, normalin altına düştüğünde parathormon salgılanmaya başlar.
 
→Bu hormon etkisi ile kemiklerde bulunan kalsiyum, kana geçmeye başlar.
→Bağırsak ve böbreklerden kalsiyum emilimi hızlanır.
 
→Böylece kandaki kalsiyum oranı yükselir ve normale döner.
 
→Parathormon az salgılanırsa, tetani hastalığı oluşur.
→Bu hastalarda, kaslarda titremeler ve kamplar oluşur.
 
→Parathormon normalden fazla salgılanırsa, kemikler zayıflar ve kırılganlıkları artar. 
→Böbrek taşları da oluşabilir.
 
 
Örnek:
 
 
 
→I. Zaman aralığında kalsitonin hormonu salgılanmaya başlar.
→II. Zaman aralığında kalsitonin hormonu etkisini gösterir ve kandaki kalsiyum kemiklerde depolanır.
 
→III. Zaman aralığında parathormon salgılanmaya başlar.
→IV. Zaman aralığında parathormon etkisini gösterir ve kemiklerdeki kalsiyum kana geçmeye başlar.
 
 
 
 
***Timus bezi:
 
→Göğüs kafesinin altında, soluk borusunun alt kısmına yakın yerde bulunur.
→Timus bezi timuzin homunu salgılar.
 
 
Timuzin hormonu:
 
→Bu hormon lenf sisteminin çalışmasını düzenler.
 
 
 
 
***Pankreas:
 
→Midenin altında bulunan karma bir bezdir.
→Pankreasta bulunan langerhans adacıkları, insülin ve glukagon hormonları salgılar.
 
 
 
 İnsülin hormonu:
 
→Kan şekeri normalin üzerine çıktığında salgılanmaya başlar.
→Bu hormon kanda bulunan fazla glikozun, karaciğer ve kaslarda glikojen şeklinde depolanmasını sağlar.
→Doku hücrelerinin, glikoza karşı geçirgenliklerini arttırır. (beyin hücreleri hariç)
 
→Böylece kan şekerini düşürür ve normale dönmesini sağlar.
 
→İnsülin hormonu az salgılanırsa, şeker hastalığı oluşur. (diabetes mellitus)
→Bu hastalar bol miktarda idrar atar ve idrarlarında glikoz bulunur.
 
 
 
Glukagon hormonu:
 
→Kan şekeri, normalin altına düştüğünde salgılanmaya başlar.
→Bu hormon karaciğerde bulunan glikojenin, glikoza dönüşerek kana geçmesini sağlar.
 
→Böylece kan şekerini yükseltir ve normale dönmesini sağlar.
 
 
Örnek:
 
 
 
→I. Zaman aralığında insülin hormonu salgılanmaya başlar.
→II. Zaman aralığında; insülin hormonu etkisini gösterir ve kan şekeri düşer.
 
→III. Zaman aralığında; glukagon hormonu salgılanmaya başlar.
→IV. Zaman aralığında; glukagon hormonu etkisini gösterir ve kan şekeri yükselir.
 
 
Not:
 
→Kaslarda bulunan glikoz, kan şekerini yükseltmede kullanılmaz. (kana verilmez)
 
 
 
 
 



 
 
 
###########################################################################################

 




















 www.biyodoc.com     SİTENİN TÜM HAKLARI SAKLIDIR.

 Bu websitesi webservis hosting paneli tarafindan olusturulmustur

web stats