AÇIK VE KAPALI DOLAŞIM SİSTEMİ
**Açık Dolaşım Sistemi:
→Kalp, kan, atardamar ve toplardamardan oluşur. Kılcal damar bulunmaz.
→Kan kısmen damarlarla, kısmen de sinüs adı verilen vücut içi boşluklarında dolaşır.
→Kan sıvısı, doku sıvısı ayırımı yoktur. (hemolenf sıvısı bulunur)
→Kanın akış hızı yavaştır.
→Hareket yeteneği az olan canlılarda görülür.
Açık dolaşım; ahtopod ve mürekkep balığı haricindeki yumuşakçalarda, eklem bacaklılarda ve derisi dikenlilerde bulunur.
→Böcekler, trake solunumu yaptığından; bunların kanlarında solunum gazları taşınmaz.
→Böceklerin sırtlarında, 8-10 odacıklı kalp görevi yapan atar damar bulunur. Kan daima, arkadan öne doğru akar.
**Kapalı Dolaşım Sistemi:
→Kalp, kan, atardamar, kılcal damar ve toplardamardan oluşur.
→Kan damar dışına çıkmaz.
→Kan sıvısı ve doku sıvısı ayrıdır.
→Kanın akış hızı yüksektir.
→Hareket yeteneği yüksek olan canlılarda görülür.
Kapalı dolaşım omurgasızlardan; halkalı solucanlarda, ahtopod, mürekkep balığında ve tüm omurgalılarda görülür.
→İlk kapalı dolaşım, toprak solucanında görülür.
→Toprak solucanlarının sırtlarında, kalp görevi yapan, atar damar bulunur. Kan sırtta, arkadan öne doğru akar.
→Karın kısmında ise önden arkaya doğru akar.