*Fosforilasyon çeşitleri:
→Canlılarda; foto, substrat düzeyinde ve oksidatif fosforilasyon olmak üzere 3 çeşit fosforilasyon görülür.
**Fotofosforilasyon:
→Işık enerjisi yardımıyla ATP sentezidir.
→Bu olay, fotosentez yapan klorofilli canlılarda gerçekleşir.
Örnek: Bazı bakteriler, siyano bakteriler, bazı arkeler, öglena, algler, yeşil bitkiler...
**Substrat düzeyinde fosforilasyon:
→Organik besinlerin, enzimler yardımıyla parçalanması sırasında açığa çıkan enerji ile ATP sentezidir.
→Bu olay, tüm canlılarda gerçekleşir.
Not:
→Substrat düzeyinde fosforilasyon, hücresel solunum tepkimlerinin glikoliz ve kreps reaksiyonları evresinde
gerçekleşir.
**Oksidatif fosforilasyon:
→Yüksek enerjili elektronların, elektro taşıma sisteminde (ETS) taşınmaları sırasında; bu elektronların
sahip oldukları enerjinin bir kısmının kullanılması ile ATP sentezidir.
→Bu olay, oksijenli solunumun son basamağında ve kemosentez tepkimeleri sırasında gerçekleşir.
→Oksijenli solunumda; organik besinlerden ayrılan elektronların enerjisi kullanılarak ATP sentezlenir.
→Kemosentezde; inorganik maddelerden ayrılan elektronların enerjisi kullanılarak ATP sentezlenir.
→Kemosentez olayı sadece bazı bakterilerde gerçekleşir.
Örnek: Nitrit, nitrat, demir, kükürt, metan bakterileri...
