ÇEVRE KİRLİLİĞİ
*Çevre kirliliği:
**Hava kirliliği:
→Hava kirliliği sonucunda; sera etkisi, asit yağmurları ve ozon tabakasının delinmesi gibi çevresel sorunlar ortaya çıkar.
***Sera etkisi:
→Atmosferde bulunan karbondioksit gazının oranı aşırı miktarda artarsa, güneşten gelen ışınların atmosferden
geri yansıması azalır.
→Buna atmosferin sera etkisi denir.
→Sera etkisi sonucunda atmosfer ısınmaya başlar.
→Buna küresel ısınma denir.
→Küresel ısınma sonucunda; buzullar erir, denizler yükselir ve canlı çeşitliliği azalır.
Not:
→Atmosferde metan gazının aşırı artması da sera etkisi yapar.
Karbon ayak izi:
→Bir canlının ya da bir ürünün doğaya verdiği sera gazı miktarıdır.
Ekolojik ayak izi:
→Bir canlının doğumundan ölümüne kadar ya da bir ürünün üretiminden, doğada ayrıştırılmasına kadar olan
zaman diliminde; oluşturulan atık maddelerin ayrıştırılması için gerekli olan yüz ölçümü cinsinden su ya da
toprak parçasıdır.
→Ekolojik ayak izi hesaplamalarında, oluşturulan sera gazlarının doğada ayrıştırılması da dikkate alınır.
***Asit yağmurları:
→Havadaki azotlu ve kükürtlü gazların (NO2, NO3, SO2, SO3...) oranı aşırı miktarda artarsa, asit yağmurları oluşur.
→Bu gazlar havadaki su buharı ile tepkimeye girerek asit oluşumuna yol açar.
→Bunun sonucunda yağmurun pH' ı düşer. (pH < 5,6)
→Topraktaki asit oranının artması, toprakta bağlı olarak bulunan ağır metallerin serbest kalmasına yol açar.
→Bu da canlı dokularındaki biyolojik birikim oranını arttırır.
→Bunun sonucunda ekosistemler bozulur ve insanlarda birçok hastalık ortaya çıkar.
***Ozon tabakasının delinmesi:
→Sanayide (buzdolabı, klima, parfüm...) kloroflorokarbon gazlarının (CFC) aşırı miktarda kullanılması,
ozon tabakasının delinmesine yol açar.
→Ozon tabakasının delinmesi sonucunda, güneşten yeryüzüne düşen ultra-viole (UV) ışınlarının oranı artar.
→Bunun sonucunda, başta deri kanseri olmak üzere birçok hastalık ortaya çıkar.
Not:
→Motorlu taşıtların ekzoslarından açığa çıkan gazlar, havada bulunan diğer gazlarla tepkimeye girerek
havadaki ozon miktarının aşırı artmasına yol açar.
→Buna ozon kirliliği denir.
→Ozon kirliliği sonucunda göz ve solunum yolu hastalıkları ortaya çıkar.
**Su kirliliği:
→İnsanların oluşturduğu atık maddelerin sulara karışması sonucunda su kirliliği sorunu ortaya çıkar.
→Fabrikaların kimyasal atıklarının sulara karışması sonucunda, canlı dokularındaki biyolojik birikim oranı artar.
→Bunun sonucunda ekosistemler bozulur ve insanlarda birçok hastalık ortaya çıkar.
→Lağım sularının, yapay tarım gübrelerinin ve evsel organik atıkların sulara karışması sonucunda; su ekosistemlerinde
ötrofikasyon sorunu ortaya çıkar.
Ötrofikasyon:
→Sulardaki azot ve fosfor tuzlarının, aşırı artması sonucunda ortaya çıkan; aşırı su yosunu (alg) üremesidir.
Ötrofikasyonun oluşum aşamaları:
→Lağım sularının, yapay gübrelerin ve organik atıkların su ekosistemlerine karışması sonucunda; sulardaki
azot ve fosfor tuzlarının oranı artar.
→Sulardaki alglerin sayısı, aşırı miktarda artar.
→Sulardaki organik madde birikimi artar.
→Ayrıştırıcıların sayısı aşırı miktarda artar.
→Suyun oksijeni azalır. (suda kokuşma olur)
→Balık sayısı azalır.
###########################################################################################
|