*DNA ile ilgili hesaplama soruları:
**Örnek 5: Bir DNA molekülünde toplam: 8000 nükleotid vardır.
***Çözümü:
→Öncelikle, DNA molekülü çizilir ve verilen değerler yerlerine yazılır.
→Bu değerleri, DNA molekülü üzerine yazdığımızda; DNA’ nın bir zincirinde toplam: 5X nükleotid olduğunu görürüz.
→Eşitlikleri yerine yazdığımızda X = 800 buluruz.
→Sitozin sayısı: 4X olduğundan;
4 x 800 = 3200 sitozin
**Örnek 6: Bir DNA molekülünde toplam: 1000 nükleotid vardır.
DNA' nın kendini 3 kez eşleyebilmesi için, ortamdan kaç nükleotid alması gerekir?
***Çözümü:
→
formülünü kullandığımızda;
eşleme sonunda ortamda bulunur.
→Başlangıçta elimizde; 1 DNA molekülü vardı.
→DNA eşlemesi ile 7 yeni DNA molekülü ürettik.
→Her bir DNA molekülünde 1000 nükleotid bulunduğuna göre;
7 x 1000 = 7000
nükleotidin ortamdan alınması gerekir.
**Örnek 7: Bir DNA molekülünde 3600 nükleotid vardır. DNA’ daki toplam hidrojen bağı sayısı: 4800 ise;
a) Sitozin sayısı kaçtır?
b) Toplam ikili hidrojen bağı sayısı kaçtır?
***Çözümü:
a)
→Öncelikle DNA molekülü çizilir ve verilen değerler yerlerine yazılır.
→Timine: x ve sitozine: y değerleri verilir.
→ x + y = 1800 olur.
→Adenin ile timin arasında ikili, guanin ile sitozin arasında üçlü hidrojen bağı bulunduğundan;
2x + 3y = 4800 olur.
→Daha sonra iki denklem alt alta yazılır.
→Birinci denklemde eşitliğin iki tarafı (-2) ile çarpılır.
→Daha sonra denklem çözülerek, x ve y değerleri hesaplanır.
bulunur.
→Sitozin = y olduğundan; sitozin sayısı: 1200 bulunur.
b)
→Adenin ve timin arasında ikili hidrojen bağı bulunur.
→Bu nedenle ikili hidrojen bağı sayısı; adenin ya da timin sayısına eşittir.
→Adenin ve timin sayısı: x değerine eşittir.
→Az önce y değeri: 1200 bulunmuştu.
→Denklemde y değeri yerine yazılarak, x değeri hesaplanır.
bulunur.
→İkili hidrojen bağı sayısı = 600
**Örnek 8: Bir hücrede 100 baz, 100 şeker ve 100 fosfat vardır. Hücre bu molekülleri kullanarak;
a) Nükleotid sentezlerse kaç su açığa çıkar?
b) Tek zincirli DNA sentezlerse kaç su açığa çıkar?
c) Çift zincirli DNA sentezlerde kaç su açığa çıkar?
***Çözümü:
a)
→Öncelikle baz, şeker ve fosfattan nükleotid sentezleme denklemi yazılır.
Baz + Şeker + Fosfat -------------> Nükleotid + 2 H2O
→Denkleme göre; bir baz, bir şeker ve bir fosfat kullanılarak nükleotid sentezlendiğinde; 2 su açığa çıkar.
→100 baz, 100 şeker ve 100 fosfat kullanılarak nükleotid sentezlendiğinde; 200 su açığa çıkar.
b)
→Öncelikle baz, şeker ve fosfattan tek zincirli DNA sentezleme denklemi yazılır.
n(Baz + Şeker + Fosfat) -----------> DNA + (3n-1)H2O (tek zincirli DNA)
→Denkleme göre; n sayıda baz, şeker ve fosfat kullanılarak DNA sentezlendiğinde; (3n -1) su açığa çıkar.
→100 baz, 100 şeker ve 100 fosfat kullanılarak tek zincirli DNA sentezlendiğinde, 299 su açığa çıkar.
c)
→Öncelikle baz, şeker ve fosfattan çift zincirli DNA sentezleme denklemi yazılır.
n(Baz + Şeker + Fosfat) -----------> DNA + (3n-2)H2O (çift zincirli DNA)
→Denkleme göre; n sayıda baz, şeker ve fosfat kullanılarak DNA sentezlendiğinde; (3n -2) su açığa çıkar.
→100 baz, 100 şeker ve 100 fosfat kullanılarak DNA sentezlendiğinde; 298 su açığa çıkar.
###########################################################################################
