DNA' NIN KENDİSİNİ EŞLEMESİ
**DNA’ nın kendisini eşlemesi (replikasyon):
→Hücre bölünmesinden önce, DNA kendini eşleyerek iki katına çıkar.
→Bu olaya replikasyon denir.
→Öncelikle DNA helikaz enziminin etkisiyle, iki zincir arasındaki hidrojen bağları kopar ve iki zincir birbirinden ayrılır.
→Her bir zincirin karşısına eşleniği olan nükleotidler hidrojen bağıyla bağlanarak sıralanır.
→ DNA polimeraz enziminin etkisiyle, nükleotidler arasında fosfodiester bağı kurulur ve yeni DNA iplikleri sentezlenir.
→Böylece DNA molekülü iki katına çıkmış olur.
→DNA' nın başlangıç iplikleri korunarak yapılan bu eşlemeye; DNA’ nın yarı korunumlu eşlemesi denir.
→ 2n = DNA sayısı
n: Eşleme sayısı
***DNA' nın ağır azot ortamında eşlenmesi:
→DNA molekülündeki nükleotidler doğal koşullarda, hafif azot atomları (  ) taşır.
→Bilim adamları, DNA molekülünün kendini eşleme mekanizmasını öğrenmek için; ağır azotlu (  )
nükleotidlerin bulunduğu bir ortamda, DNA eşlenmesinin gerçekleşmesini sağladılar.
1. Eşleme ortamı ( ) :
→Öncelikle DNA' nın iki ipliği birbirinden ayrılır.
→Daha sonra her bir DNA ipliği, ortamdaki ağır azotlu nükleotidleri kullanarak eşleniğini oluşturur.
→Böylece birinci eşlemenin sonunda iki melez DNA molekülü oluşur.
2. Eşleme ortamı ( ) :
→Öncelikle birinci eşleme sonunda oluşan, melez DNA moleküllerinin iplikleri birbirinden ayrılır.
→Daha sonra her bir DNA ipliği, ortamdaki ağır azotlu nükleotidleri kullanarak eşleniğini oluşturur.
→Böylece ikinci eşlemenin sonunda; iki melez ve iki ağır azotlu DNA molekülü olmak üzere, 4 DNA oluşur.
(%50 melez ve %50 ağır DNA)
Not:
→Normal, melez ve ağır azotlu DNA moleküllerinin bulunduğu bir deney tüpü santrifüj edilirse;
DNA molekülleri özkütlelerine bağlı olarak olarak, deney tüpünün farklı yerlerinde sıralanırlar.
*DNA molekülüne etki eden enzimler:
**DNA ligaz: DNA molekülüne yeni genlerin eklenmesini sağlar. (DNA' yı onarır)
**DNA giraz (topoizomeraz II): DNA molekülünün katlanmasını sağlar.
**DNA helikaz: DNA zincirleri arasındaki hidrojen bağlarını koparır.
**DNAaz: DNA’ yı sindirir.
**DNA polimeraz: DNA' nın kendisini eşlenmesini sağlar.
**Restriksiyon endonukleaz: DNA’ ki genleri keser.
###########################################################################################
|
