**Bölünmez dokular (değişmez):
→Değişmez dokular, bölünme yeteneğini kaybetmiş olan hücrelerden oluşmuştur.
Not:
→Değişmez dokulardan parankima ve salgı dokudaki hücrelerin; sitoplazması bol, metabolizması hızlı, kofulu küçük
ve hücre çeperi incedir.
Değişmez dokular; parankima, destek, salgı, iletim ve koruyucu doku olmak üzere 5 gruba ayrılır.
***Parankima doku (temel doku):
→Bütün doku ve organların arasını doldurur.
→Canlı hücrelerden oluşmuştur.
→Bu dokudaki hücrelerin; çeperi ince, sitoplazması bol, metabolizması hızlı, kofulları küçük ve az sayıdadır.
Parankima doku; özümleme, iletim, depo ve havalandırma parankiması olmak üzere 4 gruba ayrılır.
►Özümleme parankiması:
→Yapraklarda, otsu bitkilerin gövdelerinde, genç meyvelerde ve genç odunsu bitkilerin gövdelerinde bulunur.
→Bu dokunun görevi, fotosentez yaparak besin üretmektir.
Özümleme parankiması; palizat ve sünger parankiması olmak üzere ikiye ayrılır.
►►Palizat parankiması:
→Yaprağın üst epidermisinin altında bir ya da iki sıralı hücrelerden oluşmuştur.
→Hücrelerinde bol miktarda kloroplast bulunur.
→Hücreler arasındaki boşluklar azdır.
►►Sünger parankiması:
→Palizat parankimasının altında ve alt epidermise yakın yerde bulunur.
→Hücrelerinde az miktarda kloroplast bulunur.
→Hücreleri arasındaki boşluklar fazladır.
Yaprağın enine kesiti:
►İletim parankiması:
→Özümleme parankimasıyla, iletim demetleri arasında bulunur.
→Bu iki doku arasında madde alış-verişini sağlar.
►Depo parankiması:
→Bitkinin çeşidine göre bol miktarda inorganik madde ve organik besin depolar.
→Kaktüste su, patateste nişasta depolar.
►Havalandırma parankiması:
→Bataklık ve suda yaşayan bitkilerde bulunur.
→Hücreleri arasında büyük hava boşlukları bulunur.
→Hava depolar.
***Destek doku:
→Otsu bitkilerin büyük bir kısmında destek doku bulunmaz.
Not:
→Bazı otsu bitkilerde destek doku bulunur.
→Odunsu bitkilerde desteklik, destek doku ile sağlanır.
Destek doku; sert ve pek doku olmak üzere iki kısımdan oluşmuştur.
►Sert doku (sklerankima):
→Ölü hücrelerden oluşmuştur.
→Hücre çeperi aşırı kalınlaşmıştır.
→Hücre çeperinde; selüloz, pektin ve lignin bulunur.
→Tohum kabuğunda, pamukta, yaşlı kök ve gövdelerde bulunur.
Örnek:
→Armuttaki, fındık ve ceviz kabuğundaki taş hücreleri
→Pamuk ve ketendeki sklerankima lifleri
→Ağacın gövdesindeki odun özü
►Pek doku (kollenkima):
→Canlı hücrelerden oluşmuştur.
→Hücre çeperinde selüloz ve pektin bulunur.
→Hücre çeperindeki kalınlaşmaların yerine göre; köşe ve levha kollenkiması olmak üzere ikiye ayrılır.
→Yaprak sapında, çiçekte, bazı meyvelerde, genç kök ve gövdelerde bulunur.
***Salgı doku:
→Canlı hücrelerden oluşmuştur.
→Bitkilerde çeşitli salgı maddelerini oluşturur.
→Bu dokudaki hücrelerin; çeperi ince, çekirdeği büyük, sitoplazması bol, metabolizması hızlı, kofulları küçük ve az sayıdadır.
Salgı dokunun ürettiği salgılar; hücre içi, hücre dışı ve salgı boruları olmak üzere 3' e ayrılır.
Salgı dokunun görevleri:
→Hücre içi salgılar, bitkiyi zararlı organizmalardan korur.
→Çamdaki reçine salgısı; bitkiyi parazitlerden ve çürümekten korur.
→Isırgan otundaki yakıcı asit; bitkiyi zararlı hayvanlardan korur.
→Böcekçil bitkilerde salgılanan sindirim özsuyu, böceklerin sindirilmesini sağlar.
→Çiçekteki nektar (bal özü) salgısı; çiçeğin tozlaşmasında görevlidir.
→Sütleğen bitkisindeki süt salgısı; bitkinin hayvanlar tarafından yenmesini engeller.
Not:
→Salgı dokunun ürettiği salgılar, hücre içindeki metabolizma olaylarında kullanılmaz.
ANA SAYFAYA DÖN
###########################################################################################
