BAĞIŞIKLIĞIN KAZANILMASI
*Bağışıklığın kazanılması:
→Bağışıklık; doğal ve sonradan kazanılan bağışıklık olmak üzere iki farklı şekilde kazanılır.
**Doğal bağışıklık:
→Bağışıklık sisteminin birinci ve ikinci savunma hattı, doğal bağışıklığı oluşturur.
→Deri, göz, solunum ve sindirim sistemi mikropların vücuda girmesine engel olmaya çalışır.
→Göz yaşında, solunum ve sindirim sistemi salgılarında bulunan lizozim enzimi bakterileri parçalar.
→Midenin asidik ortamı ve ince bağırsağın bazik ortamı mikropların büyük bir kısmını öldürür.
→Nötrofiller, monositler, eozinofiller ve makrofajlar mikropları fagositoz ile hücre içine alarak yok eder.
→Doğal katil hücreler ise salgıladıkları lizozim enzimi ile bakterileri parçalar.
→Aynı zamanda, bireyler bazı hastalıklara karşı dirençli olarak doğabilir.
Örnek:
→Zencilerde sarı humma hastalığı görülmez.
**Sonradan kazanılan bağışıklık:
→Sonradan kazanılan bağışıklık; aktif ve pasif bağışıklık olmak üzere 2 gruba ayrılır.
***Aktif bağışıklık:
→Bağışıklık sisteminin üçüncü savunma hattı, aktif bağışıklığı oluşturur.
→T ve B lenfositler, aktif bağışıkta görev alır.
T-lenfositler:
→Bunların bir kısmı salgıladıkları kimyasal maddelerle mikropları yok eder.
→Bir kısmı da hafıza hücresine dönüşür.
B-lenfositler:
→Bunların bir kısmı antikor üreterek mikropları etkisiz hale getirir.
→Bir kısmı da hafıza hücresine dönüşür.
→Aktif bağışıklık; hastalığı geçirerek ya da aşı yaptırılarak kazanılır.
►Hastalığı geçirerek:
→İnsan bir hastalığı ilk defa geçirdiğinde, bu hastalığa karşı bağışıklık kazanır.
→İlerleyen zamanlarda aynı hastalık mikrobu tekrar vücuda girerse, antikorlar ve hafıza hücreleri sayesinde;
çok daha hızlı bir şekilde etkisiz hale getirilir.
Örnek:
→Kızamık hastalığını bir defa geçiren bireyler, genellikle bu hastalığa tekrar yakalanmazlar.
►Aşı:
→Zayıflatılmış hastalık mikrobunun bireye verilmesidir.
→Böylece bağışıklık sisteminin, o mikrobu önceden tanıyıp; ona karşı önlem alması sağlanır.
→İlerleyen zamanlarda aynı hastalık mikrobu tekrar vücuda girerse, antikorlar ve hafıza hücreleri sayesinde;
çok hızlı bir şekilde etkisiz hale getirilir.
Aşı;
→Sağlıklı bireylere yapılır.
→Önlem amaçlıdır.
→Uzun süreli bağışıklık sağlar.
→I. grafikte, birey t1 anında ya aşı olmuş ya da hastalığı ilk kez geçiriyor.
→II. grafikte, birey daha önce aşı olmuş ya da hastalığı geçirmiş ve t2 anında aynı hastalık mikrobu
tekrar vücuda girmiştir.
***Pasif bağışıklık:
→Bireye dışarıdan hazır antikor (serum) verilir.
Örnek: Yılan ve akrep gibi zehirli hayvan sokmalarına karşı verilen serumlar.
→Serum genellikle atların kanından elde edilir.
Serum;
→Hasta bireylere verilir.
→Tedavi amaçlıdır.
→Kısa süreli bağışıklık sağlar.
→Bireye t1 anında serum veriliyor.
→Vücudun kendisi bu antikorları üretmediğinden, belli bir süre sonra kandaki antikor sıfırlanır.
Not:
→Plasenta aracılığı ile anneden bebeğe geçen antikorlar, bebekte pasif bağışıklığı sağlar.
###########################################################################################
| 
