KARBON VE AZOT DÖNGÜSÜ
**Karbon döngüsü:
→Yanardağlardan ve volkanik faaliyetlerden açığa çıkan karbondioksit gazı atmosferde birikir.
→Üretici canlılar atmosferdeki karbondioksiti alır ve fotosentezde kullanır.
→Böylece karbon molekülü besinin yapısına katılmış olur.
→Üreticilerin besin ağına katılması sonucunda, karbon bir canlıdan diğer bir canlıya aktarılır.
→Canlıların besinleri oksijenli solunum ya da etil alkol fermantasyonu ile parçalaması sonucunda karbondioksit gazı
açığa çıkar.
→Açığa çıkan karbondioksit gazı atmosfere verilir.
→Aynı zamanda, ölen canlıların fosilleşmesi sonucunda; petrol, kömür ve doğalgaz gibi fosil yakıtlar oluşur.
→Fosil yakıtların insanlar tarafından yakılması sonucunda, açığa çıkan karbondioksit gazı atmosfere verilir.
**Azot döngüsü:
→Azot, atmosferde azot gazı (N2) şeklinde; toprakta ise azot tuzları şeklinde bulunur.
→Atmosferdeki azot gazı; şimşek, yıldırım ve azot bağlayan bakterilerin etkisiyle, toprağa azot tuzları
şeklinde iner.
→Üretici canlılar, topraktan aldıkları azot tuzlarını; protein, DNA, RNA ve ATP sentezinde kullanır.
→Üretici canlıların, besin ağına katılması sonucunda; azot bir canlıdan diğer bir canlıya aktarılır.
→Besin ağındaki canlılar, boşaltım olayı ile azot tuzlarının bir kısmını toprağa atarlar.
→Ölen canlıların ayrıştırıcılar tarafından parçalanması sonucunda, açığa çıkan azot tuzları toprağa geçer.
→Topraktaki azot tuzlarının bir kısmını tekrar üreticiler alır.
→Azot tuzlarının geri kalan kısmını ise azot tuzlarını parçalayan bakteriler alır ve bunu parçalayarak, atmosfere
azot gazı (N2) şeklinde verir.
###########################################################################################