KOFUL ORGANELİ
***Koful (vakuol):
→Tek zarlı bir organeldir.
→İçinde hücre özsuyu bulunur.
→Bitki hücrelerinde büyük ve az sayıda, hayvan hücrelerinde küçük ve çok sayıda bulunur.
→Genç hücrelerde küçük, yaşlı hücrelerde büyüktür.
Görevi:
→Hücredeki fazla suyu ve atık maddeleri depolar.
→Hücrenin osmotik basıncını ayarlar.
→Bazı bitkilerde renk pigment maddesi bulundurur.
Örnek:
→Ortanca bitkisinde antosiyanin (antokyan) maddesi kofullarda depolanır.
→Bitki bu madde sayesinde; asidik topraklarda mavi-mor, bazik topraklarda pembe-beyaz renkli çiçek açar.
→Bazı hücrelerde özelleşmiş görevleri getirmek için özel kofullar bulunur.
*Özel kofullar:
**Kontraktil (vurgan) koful:
→Tatlı sularda yaşayan bazı protista alemi üyelerinde bulunur. (amip, öglena, paramesyum...)
→Kontraktil koful hücre içine giren fazla suyu, ATP harcayarak dışarı pompalar.
**Besin kofulu:
→Hücre endositoz ile büyük besin molekülünü hücre içine aldığında besin kofulu oluşur.
**Sindirim kofulu:
→Besin kofulu lizozom ile birleştiğinde sindirim kofulu oluşur.
**Boşaltım kofulu (dışkı kofulu):
→Besinler sindirim kofulunda sindirildikten sonra, sindirim kofulu boşaltım kofuna dönüşür.
→Boşaltım kofulu içinde bulunan sindirim atıkları, ekzositoz ile dışarı atılır.
**Salgı kofulu:
→Hücre dışına gönderilecek olan büyük maddeler, salgı kofulunda bulunur.
→Salgı kofulundaki maddeler ekzositoz ile dışarı atılır.
Not:
→Kofullar; mitokondri ve plastidler hariç, hücredeki tüm zarlı yapı ve organellerden oluşabilir.
→Besin, sindirim, boşaltım ve salgı kofulları hücrede geçici olarak oluşturulur.