ÖKARYOT CANLILAR
**Ökaryot canlılar:
→Çekirdekli hücre taşıyan canlılardır.
→Hücrelerinde zarlı organeller bulunur.
→DNA' ları üzerinde histon proteinleri vardır.
→Ökaryot canlılar; protista, bitkiler, mantarlar ve hayvanlar alemi
olmak üzere 4 gruba ayrılırlar.
***Protista alemi:
→Genellikle tek hücreli canlılardan oluşur.
→Çok hücreli türlerinde (algler) doku oluşumu görülmez.
→Bazı türlerinde (algler) hücre çeperi bulunur.
→Protista alemi; kamçılılar, silliler, kök ayaklılar, sporlular,
cıvık mantarlar ve algler olmak üzere 6 grup altında incelenirler.
Kamçılılar (Flagellata):
→Öglena, Giardia, Noctiluca, Leishmania ve Trypanosoma
bu gruba girer.
Öglena:
→Tatlı sularda yaşar.
→Taşıdığı kamçı ile aktif olarak yer değiştirebilir.
→Kloroplast taşır.
→Hücre çeperi taşımaz.
→Hücre içine giren fazla suyu, dışarı atmaya yarayan
kontraktil koful taşır.
→Sahip olduğu göz lekesi sayesinde ışığı algılar.
→Pelikula adı verilen koruyucu bir örtüsü vardır.
→Eşeysiz, boyuna bölünerek çoğalır.
→Hem ototrof hem de heterotrof beslenir.
→Fotosentez yaparak kendi besinini kendisi üretir ve aynı
zamanda dışarıdan hazır olarak besin alır.
Sililer (ciliata):
→Paramesyum, Stentor, Spirostomum, Euplotes bu gruba girer.
Paramesyum:
→Tatlı sularda yaşar.
→Hücre çeperi taşımaz.
→Vücudunun dış yüzeyinde hareket etmeye ve besinleri
yakalamaya yarayan siller bulunur.
→Sillerin arasında trikosist adı verilen savunma iğneleri vardır.
→Kontraktil koful taşır.
→Çift çekirdeklidir.
→Büyük çekirdek hücreyi yönetir ve eşeysiz üremeyi kontrol eder.
→Küçük çekirdek ise eşeyli üremeyi kontrol eder.
→Hücre ağzı ve hücre anüsü bulunur.
→Pelikula adı verilen koruyucu bir örtüsü vardır.
→Heterotrof beslenir.
→Eşeysiz ve eşeyli çoğalır.
→Eşeysiz enine bölünerek, eşeyli ise konjugasyon ile çoğalır.
Kök ayaklılar (Rhizopoda):
→Amip, Radiolaria ve Foraminifera bu gruba girer.
Amip:
→Tatlı sularda yaşar.
→Hücre çeperi taşımaz.
→Yalancı ayak oluşturarak hareket eder ve besinlerini yakalar.
→Kontraktil koful taşır.
→Heterotrof olarak beslenir.
→Bazı türleri, iç parazit olarak yaşar ve amipli dizanteri
hastalığına yol açar.
→Eşeysiz bölünerek çoğalır.
Not:
→Kök ayaklıların bazı türlerinde, silis ve CaCO3 yapılı
bir kabuk bulunur.
Sporlular (sporozoa):
→Plazmodyum, Eimeria, Gregarina bu gruba girer.
Plazmodyum:
→İç parazit olup, sıtma hastalığına yol açar.
→Haraket organeli yoktur.
→Kontraktil koful ve hücre çeperi taşımaz.
→Eşeysiz ve eşeyli çoğalır.
→Eşeysiz sporla, eşeyli ise döl almaşı (metagenez) ile çoğalır.
